Özellikle çocuğunuzda DEHB varsa, iyi bir ebeveyn olmak çok zaman, çaba ve sabır gerektirir. Ancak milyonlarca çocuk bu bozukluğa sahip olsa da, bu konudaki yanlış fikirler çok yaygın. İşte DEHB’li çocukların bazı ebeveynleri bilmenizi istiyor.
Çocuğumu “kötü çocuk” olarak etiketlemeyin.
DEHB, bazı çocukların hiperaktif veya fevri davranmasına, yönergeleri takip etmekte zorlanmasına veya duygularını kontrol etmekte güçlük çekmesine neden olur. Bunun gibi semptomları olan çocuklar, harekete geçmek veya otoriteye karşı gelmek için yaramaz bir seçim yapmıyorlar. Bir beyin bozukluğuyla yaşıyorlar.
Cleveland, OH’da küresel bir ürün müdürü olan iki çocuk annesi Yakini Pierce, “Diğer ebeveynler çocuklarımızın sadece ‘kötü çocuklar’ olduğunu düşündüklerinde bu beni gerçekten incitiyor” diyor. Pierce’ın iki çocuğu da – 12 yaşındaki kızı Reyna ve 10 yaşındaki oğlu Rickey – DEHB’ye sahip.
Bozukluğu olan bir çocuğun bir anda erimesi veya hüsrana uğraması durumunda, “gerçekten iletişim kurmaya çalışıyorlar ve nasıl yapılacağını bilmiyorlar. Bir kez öğrendiklerinde, onları tamamen başka bir seviyeye taşıyor.”
“Kötü ebeveynlik” değil DEHB’ye neden olur.
Uzmanlar, bazı çocukların neden DEHB aldığından emin değiller, ancak genlerin büyük bir rol oynadığını düşünüyorlar. Kesin olarak bildiğimiz şey şudur: Bozukluğun bir anne veya babanın yaptığı hatalardan kaynaklandığı bir efsanedir.
IL, Hampshire’da özel bir eğitim savunucusu olan ve 11 yaşındaki oğlu DEHB, otizm ve kaygı olan Nicole Schlechter, “Bence birçok insan DEHB’yi kötü ebeveynlik için aşırı teşhis edilmiş bir etiket olarak görüyor” diyor. “Bu bir ebeveynlik sorunu değil ve bence bu DEHB hakkında büyük bir yanılgı.”
Gainesville, FL’de bir bilim adamı ve araştırmacı olan PhD Kirsten Hecht’in, Dmitry adında DEHB’li 11 yaşında bir oğlu var. “Bununla birlikte gelen birçok ebeveyn utandırma var” diyor. “‘Siz çocuklar yanlış bir şey yapmış olmalısınız’ gibi.” Veya başka bir annenin bir keresinde ona söylediği gibi: “‘Küçükken ona çok fazla TV izletmiş olmalısın.’ ‘Bu hiç mantıklı değil’ diye düşündüm.”
DEHB gerçektir.
Bu, federal sağlık kurumları, tıp dernekleri ve dünya çapındaki doktorlara göre. Ancak bazı insanlar şüpheci olmaya devam ediyor.
Bir keresinde Pierce, oğlu Rickey’i DEHB’sini yönetme konusundaki talimatlarını hiçe sayan bir kampa gönderdi. Personelden biri düzensizliğe inanmadı ve Rickey mücadele etmeye başladı.
@adhdlove2020 tanıtıcısını kullanarak içgörülerini sosyal medyada paylaşan Pierce, “DEHB’nin gerçek olduğunu düşünmeyen pek çok insan var” diyor. Şüpheciler, bu hastalığa sahip çocuklarla empati kurmalarına yardımcı olabilecek bozukluk hakkında daha fazla şey öğrenerek fayda sağlayabilir, diyor. Bu gerçekleştiğinde, “çocuklar anlaşıldıklarını bilirler ve yetişkinlerin arkalarını kolladığını hissederler.”
Bir çocuğun DEHB’sini cezalandıramazsınız.
Schlechter’in oğlu üçüncü sınıftayken, davranış sorunları nedeniyle 3 ay içinde 10 gün okuldan uzaklaştırıldı – Schlechter hiper, fevri davranışının ve duygularını kontrol etme güçlüğünün DEHB’sinin bir parçası olduğunu açıklamak için okulla görüşmüş olmasına rağmen.
“Keşke okulda davranışların sonuçlarına daha az odaklanılsa ve proaktif çözümlere daha fazla odaklanılsa” diyor. Uzaklaştırma onlara hiçbir şey öğretmiyor.”
Hecht, bazı öğretmenlerin, sanki “sadece kötü davranıyorlar” veya isteyerek itaatsizlik ediyormuş gibi, bir çocuktaki DEHB’yi cezalandırabileceklerini düşündüklerini söylüyor. Oğlu Dmitry’nin “DEHB ile var olmaya çalıştığı için sürekli başı belaya girdiği için” birçok kez eridiği zamanlar oldu.
Geleneksel ebeveynlik tavsiyesi yardımcı olmayabilir.
Pierce büyürken, ailesi onu “çünkü ben öyle dedim” yaklaşımıyla büyüttü. Şimdi DEHB’si olan iki çocuk annesi olarak, kızı Reyna ve oğlu Rickey’e hayatın sözlü ve söylenmemiş kurallarını anlamalarına yardımcı olmak için sabırla ayrıntılı geri bildirim ve cesaret veriyor.
Pierce, “Anne babamızın yaptığı gibi yapamayız,” diyor. “Esnek ebeveynler olmalı ve çocuklarımızla oldukları yerde buluşmalıyız.”
Dahası, DEHB’si olmayan çocuklar için işe yarayan ebeveynlik ipuçları, bozukluğu olan çocuklara yardımcı olmayabilir. Schlechter bunu bir anne olarak ve sosyal, duygusal veya davranışsal gecikmeleri olan çocukların ailelerini destekleyen bir özel eğitim savunucusu olarak kendi deneyimlerinden biliyor. Çalışması sayesinde, diğer insanların onlara verdiği geleneksel tavsiyeleri ona anlatan DEHB’li çocukların ebeveynleriyle tanıştı.
“Okul ya da aileleri ya da arkadaşları, ‘O benim çocuğum olsaydı, ben de böyle yapardım’ gibi şeyler söylüyorlar. Veya, “Çocuğum bundan asla paçayı kurtaramaz.” Veya, ‘Belki bir çıkartma tablosu denemelisin, bir çeşit motivasyon.’”
Böyle bir tavsiye ne kadar iyi niyetli olursa olsun, DEHB’si olan bir çocuğun ihtiyaçlarını karşılamayabilir.
DEHB’li bir çocuğu büyütmek yorucu olabilir.
Bazı ebeveynler, çocukları için yapılandırılmış bir günlük rutin oluşturmak için çok fazla zaman, enerji ve araştırma harcarlar.
Özel eğitim savunucusu Schlechter, “Tamamen yorucu” diyor. Onu yardım için arayan ebeveynler kolay cevaplar aramıyorlar, diyor. “Onlar tüm araştırmaları yapan, tüm doktorları arayan ve çocukları için yardım bulmak için Google’da saatler harcayan ebeveynler.”
Gainesville’deki araştırmacı Hecht, “Bazen tamamen bunaltıcı – özellikle şimdi COVID sırasında oğlum hala evde okula gidiyor” diyor. “Ayrıca, sanki başarısız oluyormuşsun gibi, çocuğun için elinden gelenin en iyisini yapmıyormuşsun gibi bir his var. Bu gerçekten zor.”
Cleveland’daki küresel ürün müdürü Pierce, “Her gün çok hareketli, bu bir olay” diyor. “Gerçek şu ki, bu kolay bir yolculuk değil ama oraya ulaşabilirsiniz.”
Konuşma terapisi ve ilaç tedavisi gibi tedaviler, bir çocuğun DEHB’sinin sorumluluğunu almasına yardımcı olabilir. Yardımcı teknoloji ve kişiselleştirilmiş bir eğitim planı da daha kolay öğrenmelerine yardımcı olabilir. Bir plana hak kazanıp kazanmadıklarını öğrenmek için çocuğunuzun okulundan onlara bir DEHB değerlendirmesi yapmasını isteyebilirsiniz.
Gümüş astarı arayın.
Hecht, oğlu Dmitry’nin DEHB’sini kötü bir şey olarak düşünmesini istemiyor. Ona da hediyeler verdiğini düşünüyor. Dmitry’nin kalıpların dışında düşünmesine, olaylara bakmanın yeni yollarını bulmasına ve onu ilgilendiren konulara dikkatle odaklanmasına hayran kalıyor.
“DEHB ile ilgili tüm iyi şeylerden asla bahsedilmiyor” diyor ve “ve bence bunun nedeni kısmen, okul sisteminin ve dünyanın, mutlaka normların dışında olan insanlar için gerçekten kurulmamış olmasıdır.”